Sommige kinderen blijven moeite houden om de hele nacht droog te blijven in bed. Zelfs als ze overdag wel zindelijk zijn, kan bedplassen nog lange tijd blijven. En soms kan het zijn dat kinderen die al maanden of jaren droog waren, opeens toch weer hun bed nat maken. Dit zijn 5 weetjes over kinderen die soms langer in hun bed blijven plassen.
Wat is bedplassen?
Enuresis nocturna is de officiële wetenschappelijke term voor bedplassen, oftewel een stoornis waarbij kinderen ouder dan 4 jaar onvrijwillige periodieke urinelozingen hebben tijdens de slaap. Het is dus geen ziekte of gezondheidsprobleem, maar eerdere een trager aangeleerde nachtelijke zindelijkheid, wat vaak voorkomt bij kinderen jonger dan acht jaar. In Nederland is 4 jaar de leeftijd waarop wij van kinderen kinderen verwachten om overdag zindelijk te zijn, als ze naar de basisschool gaan. Vaak zijn kinderen dan ook automatisch getraind om ’s nachts hun blaas te beheersen. Toch heeft naar schatting meer dan 20% van de naar schoolgaande kinderen nog last van bedplassen op latere leeftijd. Dit kan elke nacht zijn en bij sommige kinderen komt het nog af en toe voor.
We spreken van primaire enuresis als een kind nooit meer dan zes maanden na elkaar tijdens de slaap droog gebleven is. Wanneer het kind ouder dan vier is en tijdens een bepaalde periode meer dan zes maanden lang droog gebleven en daarna weer regelmatig last krijgt van bedplassen, praten we over secundaire enuresis.
Tot welke leeftijd komt bedplassen voor?
Bij ongeveer 15% van 5-jarige kinderen komt bedplassen nog voor. Dit neemt af, naar mate de leeftijd van de kinderen stijgt, tot slechts 1-2% bij kinderen van 14 jaar en ouder. Jongens hebben 2 tot 3 keer zoveel last van bedplassen dan meisjes. Wel zien we vaker dat het voorkomt bij kinderen met ontwikkelingsachterstanden en/of emotionele en gedragsproblemen.
Waarom blijven sommige kinderen in hun bed plassen?
Er zijn verschillende redenen waarom het bedplassen tot op latere leeftijd blijft bestaan. De meest voorkomende zijn:
- Leeftijd – sommige kinderen hebben gewoon wat meer tijd nodig om controle over hun blaas te krijgen en zindelijk te worden (lees ook het verhaal van mijn dochter; Bijna 4 jaar en nog niet zindelijk)
- Slaap – kinderen van wie de slaap verstoord wordt door geluiden van bijvoorbeeld snurken, de televisie of huisdieren, en kinderen die diepe slapers zijn, zullen eerder in hun bed plassen.
- Stress of grote veranderingen – grote veranderingen, zoals een verhuizing, een nieuw broertje of zusje, scheiding van ouders of andere stressfactoren, kunnen ertoe leiden dat kinderen na een lange periode van zindelijkheid opeens weer in hun bed gaan plassen.
- Medisch – natuurlijk kunnen er ook medische redenen zijn, zoals een urineweginfectie, obstipatie bij kind of lichamelijke problemen – zoals een kleine blaas of te veel urine maken – kunnen de oorzaak zijn. Bovendien kan diabetes type 1 ook voor het eerst optreden als bedplassen, samen met verhoogde dorst en plassen.
- Genetisch bepaald – uit onderzoek is gebleken dat kinderen die op latere leeftijd nog in hun bed plassen, een ouder, tante, oom of grootouder hebben waarbij dit ook gebeurde.
Wat kan ik er als ouder aan doen?
Bij ongeveer 15% van de kinderen die na hun 4e jaar nog in bed plassen, zullen op een gegeven moment vanzelf de hele nacht droog blijven zonder enige tussenkomst. Maar hoe langer het bedplassen duurt, des te kleiner de kans dat het vanzelf overgaat. Hier zijn een paar dingen die je als ouder kan proberen:
- Verminder het drinken voor het slapengaan en geef geen cafeïnehoudende dranken, zoals cola. Cafeïne zorgt ervoor dat kinderen vaker moeten plassen.
- Laat kinderen 15 minuten voor het slapen naar de WC gaan en vlak voor het slapengaan weer. Sommige kinderen plassen net genoeg zodat ze de drang niet meer voelen, maar legen hun blaas misschien toch niet voldoende.
- Het kan nuttig zijn om kinderen wakker te maken voordat jezelf naar bed gaat of midden in de nacht om naar de WC te gaan. Is het bed dan al nat, maak ze de volgende avond eerder wakker. Maar als ze later in de nacht in bed plassen, probeer ze dan later wakker te maken. Mogelijk moet je even op zoek gaan naar het juiste moment voor een extra plasronde.
- Zorg voor een goede nachtrust en verwijder elektronica en huisdieren uit de slaapkamer.
- Straf je kind niet voor ongelukjes. Dit kan stress en schaamtegevoelens vergroten en kinderen kan leren om hun bedplassen te verbergen. Laat je kind in plaats daarvan wel zo veel mogelijk helpen met opruimen ervan.
- Houd de droge nachten bij op een beloningskalender. Dit helpt ook meteen om het bedplassen bij te houden en om te zien of het beter of juist slechter gaat. Wellicht is het ook mogelijk om een patroon te ontdekken. Als je kind het bedplassen verbergt, kun je ook 2 stickers geven voor droge nachten, één extra als de waarheid over de natte nacht wordt verteld.
Kan een plaswekker helpen?
Plaswekkers worden meestal aan het ondergoed van uw kind bevestigd of hebben een kussen waar uw kind op kan slapen. Als de clip of pad nat wordt, gaat het alarm af of trilt het, waardoor het lichaam van uw kind wakker wordt wanneer het moet plassen.
In de plaswekkerpakketten van Dryly zit ook altijd een een heerlijk zachte knuffelpandabeer Wizzu. In de rug van Wizzu zit een rits waar een ontvanger in gedaan kan worden. Als er een ongelukje gebeurt, maakt Wizzu geluid. Je kind moet wakker worden en Wizzu een goede knuffel geven. Door de beweging stopt het alarm. Ook stuurt Wizzu een berichtje naar de Dryly app op je telefoon. Zo kun je je kind helpen wakker te worden. Als je kind na drie minuten niet vanzelf wakker wordt, mag je dit zelf doen. Na een aantal keer merk je dat je kind steeds makkelijker wakker wordt! Daarna kun je ze helpen uitplassen en weer lekker door laten slapen.